Κανένας μόνος του στην κρίση

Η κρίση και η απειλή κοινωνικής καταστροφής Όταν στις 23 Απριλίου 2010 ο τότε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου ανακοίνωνε την απόφαση προσφυγής στο ΔΝΤ και στους μηχανισμούς της Ε.Ε. και της ΕΚΤ για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας, ήταν σαφές πως άνοιγε μια καινούργια σελίδα στην ιστορία αυτού του τόπου. Δυο χρόνια αργότερα, είναι κοινή διαπίστωση όλων, εντός και εκτός Ελλάδας, ότι η χώρα μας ζει μια από τις χειρότερες περιόδους της νεότερης ιστορίας της, καθώς την εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας και τον περιορισμό της λαϊκής κυριαρχίας συνοδεύουν εντεινόμενα φαινόμενα κοινωνικής καταστροφής, που τείνει να προσλάβει πρωτοφανείς, για τα μεταπολεμικά δεδομένα, διαστάσεις. Η κοινωνική καταστροφή έγκειται, κατά κύριο λόγο, στη ραγδαία πτώση του βιοτικού επιπέδου των εργαζόμενων λαϊκών τάξεων και στρωμάτων, των μισθωτών του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, των αυτοαπασχολούμενων επαγγελματιών της πόλης και της υπαίθρου, των μικροβιοτεχνών, των μικρεμπόρων, της μεγάλης πλειονότητας των κάθε είδους μικροεπιχειρηματιών. Η απαξίωση της εργασίας, με τις περικοπές μισθών που καταδικάζουν μεγάλο μέρος των εργαζομένων να ζει πολύ κάτω από τα όρια της φτώχειας, σε συνδυασμό με την εκρηκτική άνοδο του ποσοστού των ανέργων, που έφτασε πια τα επίπεδα της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου, έχει άμεσες επιπτώσεις και στα μικροϊδιοκτητικά λαϊκά στρώματα, με την αθρόα συρρίκνωση του κύκλου εργασιών και τη διακοπή λειτουργίας μικροεπιχειρήσεων, που οδηγεί στην πύκνωση των γραμμών των νεόπτωχων και των ανέργων και με κόσμο προερχόμενο και από τα στρώματα αυτά. Οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης είναι ιδιαίτερα οδυνηρές για τη νεολαία μας, η μεγάλη πλειονότητα της οποίας βρίσκεται αντιμέτωπη με την πραγματικότητα ή την άμεση απειλή της ανεργίας, ενώ ο τόπος μας αρχίζει να ζει και πάλι τον εφιάλτη της μαζικής μετανάστευσης, που τώρα πια αφορά κυρίως σε ειδικευμένο δυναμικό και ιδιαίτερα σε πτυχιούχους της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Την εικόνα της κοινωνικής καταστροφής συμπληρώνει η τάση συρρίκνωσης έως και διάλυσης κάθε μορφής κοινωνικής πρόνοιας και προστασίας, που είναι ολοφάνερη πια στον τομέα της δημόσιας υγείας και της κοινωνικής ασφάλισης. Όλο και μεγαλύτερα τμήματα του λαού μας τείνουν να στερηθούν ακόμα και τις στοιχειώδεις παροχές ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, με τραγικές συνέπειες κυρίως για τους ηλικιωμένους απόμαχους της εργασίας. Αντίστοιχη απαξίωση κάθε έννοιας δικαιώματος σε δημόσιες υπηρεσίες διαπιστώνεται και εντείνεται στον τομέα της εκπαίδευσης, όπου φέτος τα σχολεία λειτούργησαν χωρίς βιβλία, πολλά απ’ αυτά και χωρίς θέρμανση, ενώ η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση καθίσταται αδύνατη για όλο και αυξανόμενο ποσοστό νέων, που οι οικογένειές τους αδυνατούν, πλέον, να ανταποκριθούν στα έξοδα που συνεπάγεται το μοναδικό σε όλη την Ευρώπη φαινόμενο της παραπαιδείας των φροντιστηρίων. Σημαντική πλευρά των φαινομένων κοινωνικής καταστροφής αποτελεί η εξάπλωση μιας αίσθησης ανημπόριας και αδιεξόδου, που σχετίζεται άμεσα τόσο με την αλματώδη αύξηση ψυχικών νοσημάτων, με κύρια εκδήλωση τη μαζική κατάθλιψη, όσο και με την κατακόρυφη αύξηση των αυτοκτονιών. Αντιστοίχως, εξαιρετικά απειλητική προβάλλει η ένταση της εγκληματικότητας, που τείνει να προσλάβει πρωτοφανή χαρακτηριστικά, εντείνοντας το συνολικότερο κλίμα ανασφάλειας και δημιουργώντας ευνοϊκό πεδίο για την ασύδοτη τρομοκρατική και δολοφονική δράση φασιστικών παρακρατικών μηχανισμών. Περισσότερο παρά ποτέ άλλοτε, σε όλη τη μεταπολεμική ιστορία αυτού του τόπου, το κυρίαρχο αίσθημα εθνικής ταπείνωσης, ο περιορισμός των λαϊκών δημοκρατικών ελευθεριών, η εντεινόμενη οικονομική εξαθλίωση και η δυναμική προβολή του φασισμού ως διεξόδου, διαμορφώνουν έναν εκρηκτικό συνδυασμό που προμηνύει ένα ζοφερό μέλλον για τον λαό μας, για τη ζωή μας, για τον τόπο μας. Απέναντι σ’ αυτή την κατάσταση και τους τεράστιους κινδύνους που προδιαγράφονται, η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι ίδια με αυτήν που έδωσε ο λαός μας σε άλλες κρίσιμες στιγμές της ιστορίας του και συνοψίζεται σε δυο λέξεις: Αλληλεγγύη-Αντίσταση!